بعضی‌ها گاهی کسره‌ی اضافه را نابه‌جا به کار می‌برند.  اینک موارد آن:

دیگر

این صفت گاهی پیشین است و گاهی پسین:  مناطق دیگر؛  دیگر مناطق.  وقتی پیشین است، بدون کسره‌ی اضافه تلفظ می‌شود.  بنابراین مثلاً «دیگر شهرها» digar shahrhaa باید تلفظ کرد، نه «دیگرِ شهرها» digar-e sharhaa.  باید توجه داشت که مترادف این واژه، یعنی «سایر»، همیشه صفت پیشین است و با کسره‌ تلفظ می‌شود:  سایرِ مناطق saayer-e manaateq.

علامه

علامه دهخدا. (درست)

علامۀ دهخدا. (نادرست)

مث آب خوردن

آب خوردن، یعنی نوشیدن آب، کار بسیار ساده‌ای است که نیاز به هیچ‌گونه تخصصی ندارد.  به همین دلیل وقتی کاری خیلی آسان است، می‌گوییم «مث آب خوردنه».  اما بعضی‌ها به اشتباه «آبِ خوردن» (با کسره‌ی اضافه) تلفظ می‌کنند.  لابد منظورشان آب شرب (آشامیدنی) است!

ملک‌الشعرا بهار

این عنوان به همین صورت بدون کسره‌ی اضافه صحیح است.  معمولاً به اشتباه «ملک‌الشعرای بهار» (با کسره‌ی اضافه) می‌گویند و می‌نویسند.

واژه‌ی عربی «تشدید» مصدر باب تفعیل از ریشه‌ی «ش‌دد» و به‌معنی شدت بخشیدن یا قوی‌تر کردن است:  شَدَّدَهُ یُشَدِّدُهُ تشدیداً.  در اصطلاح آواشناسی تشدید حالتی است که یک هم‌خوان دو بار پشت‌سرهم تلفظ می‌شود:  مدت moddat، تکه tekke، جراح jarraah.  در خط عربی و فارسی تشدید را به‌شکل «  ّ » روی حرف می‌نویسند:  معلّم، حسّاس، بچّه، موادّ مخدّر.  حرف یا واژه‌ی دارای تشدید را «مشدّد» می‌خوانند.  بیش‌تر واژه‌های تشدیددار (مشدّد) رایج در فارسی عربی‌اند.

در فارسی امروز گرایش روزافزونی به حذف تشدید هست؛  مثلاً واژه‌ی «فعّالیّت» fa”aaliyyat را فعالیت fa’aaliyat تلفظ می‌کنند.

....

واژه‌ی عربی «تنوین» مصدر باب تفعیل از ریشه‌ی «ن‌ون» و در اصل به‌معنی «ن نوشتن» است:  نَوَّنَ النّونَ تنویناً:  کَتَبَها.  تنوین از لحاظ آوایی مرکب است از واکه‌ی a یا e یا o به‌اضافه‌ی هم‌خوان n:  رسماً rasm.an.  تنوین به یکی از سه صورت  ً،  ٍ ،  ٌ روی یا زیر حرف نوشته می‌شود:  کتاباً، کتابٍ، کتابٌ؛  که در اصطلاح نحو عربی آن‌ها را به‌ترتیب تنوین نصب، تنوین جَر، و تنوین رفع می‌خوانند.  در فارسی بیش‌تر واژه‌های تنوین‌دار از نوع اول یعنی دارای تنوین نصب هستند که به‌شکل «اً» در پایان واژه نوشته می‌شود.

...

هم‌آمیزی یکی از شیوه‌های واژه‌سازی است و عبارت است از ترکیب دو یا چند واژه، معمولا” همراه حذف یک یا چند حرف آن‌ها، در قالب واژه‌ی جدیدی که دربردارنده‌ی مفهوم واژه‌های ترکیب‌شده است.  مثلا” واژه‌ی «رزمایش» (مانور) از هم‌آمیزی «رزم» و «آزمایش» ساخته شده‌، یا واژه‌ی «موذمار» از هم‌آمیزی «موذی» و «مارمولک» به وجود آمده‌است.  هم‌آمیزی در فارسی چندان فعال نبوده‌ و در سال‌های اخیر در گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی بیش‌تر به آن توجه شده‌است.

.....

اضافه‌ی مقلوب

در اصطلاح دستور زبان، ترکیب اضافی یعنی اسم + کسره + اسم/ ضمیر/ صفت:  پوست میوه، شاخه‌ی درخت، نام شما، دیوار بلند، آدم مهربان.  وقتی این کسره حذف می‌شود و مضاف و مضاف‌الیه یا موصوف و صفت جابه‌جا می‌شوند، اضافه‌ی مقلوب به وجود می‌آید؛  مثلاً «سردرد» و «بزرگ‌مرد» که در اصل «درد سر» و «مرد بزرگ» بوده‌اند.  این حالت را «قلب اضافه» می‌خوانند و واژه‌ی مرکبی را که به این صورت ساخته می‌شود «اضافه‌ی مقلوب».  برخی از اضافه‌های مقلوب به‌عنوان اسم‌های مرکب در زبان جا افتاده‌اند و در فرهنگ‌ها ثبت شده‌اند.

.....

ابزار

واژه‌ی فارسی «ابزار» مفرد است و جمع آن «ابزارها»ست.  بعضی‌ها به اشتباه آن را جمع مکسر می‌پندارند.  در عربی «أبزار» به معنی «ادویه» است و ربطی به واژه‌ی فارسی ابزار (وسیله) ندارد.

«رنده یکی از ابزارهای نجاری است». (درست)

«رنده یکی از ابزار نجاری است». (نادرست)

.......

برخی واژه‌های عربی به «ة» (تاء مربوطه) ختم می‌شوند؛  مانند إضافة، جمعة، نجاة، زاویة، علاوة، قوة.  تعدادی از این واژه‌ها در فارسی رایج‌اند و حرف آخر آن‌ها به یکی از دو صورت «ه» (e-) یا «ت» تلفظ و نوشته می‌شود؛  مانند ادامه، استفاده، تصفیه، مبارزه؛  حسادت، صورت، شریعت، قیامت، مسافت، مجازات.  در فارسی امروز، تلفظ و املای این واژه‌ها تثبیت‌شده است و نمی‌توان یکی از دو صورت ممکن را به‌جای دیگری به کار برد؛  مثلاً نمی‌توان به‌جای اداره، مدرسه، و جریمه گفت ادارت، مدرست، و جریمت.  ظاهراً تنها استثنا سیره / سیرت است که تفاوتی با هم ندارند:  سیره‌ی / سیرت انبیا.